یادداشتی از دکتر مجتهدی روانشناس و روانکاو

به نام سخن در زبان آفرین

تحلیل و کاوشگری ژرفای روان انسان ، در راستای نزدیکی جستن به حقیقتی نهفته در ضمیرناآگاه آدمی است . بایسته است ، که این حقیقت راستین را انسان در ضمیرناآگاهش بجوید و اشتیاق ورزانه این راه دشوار عشق و آزادی را بپیماید . به تعبیر بنیان گذار روان کاوی ، زیگموند فروید ، در نوشتار سترگ ” ضمیرناآگاه ” ( ۱۹۱۵ ) :

” فرضیه ی وجود ضمیرناآگاه ضرور است ، چرا که داده های آگاهی به میزان بالایی ناقص اند ….آنچه که به مثابه ی وزین ترین برهان مورد نظر قرار می گیرد ، آن است که ما از راه بررسی روان کاوانه تجربه می کنیم که بخشی از این جریان های نهفته ، از منش ها و ویژگی هایی برخوردار است که برای ما ناآشنا ، حتی خود باورنکردنی می نمایند ….”

او در دیگر نوشتار گرانسنگش ” تحلیل پایان پذیر و پایان ناپذیر” (۱۹۳۷) نیز تاکید می ورزد : ” رابطه ی تحلیلی بر عشق به حقیقت، یعنی به رسمیت شناخته شدن واقعیت، بنیاد نهاده شده است، که هر تظاهر و اغفالی را برطرف می سازد. “

واژه ی ” ساتیا ” در تبارشناسی اش ، معناهایی چون : راستی ، حقیقت و هستی ( از ریشه ی سات در سانسکریت ) را در خویش گنجانده است . در نگرش اوپانیشادها ، تنها حقیقت ، هستی مند است و هر پویشی که بر بنیاد راستی و حقیقت جویی باشد ، ساتیاگرایی است ، همان گونه که مهاتما گاندی جنبش مدنی خود را ساتیاگرا خواند و آن را زمینه ی دوری جستن از آزارکامی ( آهیمسا ) برشمرد . و این حقیقت جویی راستی محور نه فقط در بیرون است ، بلکه در درون و واقعیت روانی ارجح است ، خاستگاه بالیدن روان آدمی است .

برای دوستان فرهیخته و تلاشگر مجموعه ساتیا ، که با پایبندی به راستی و اشتیاق به حقیقت ، مسوولانه و دانش ورزانه ، در کوشش و پویش اند ، پیروزی و بالندگی را آرزو دارم .

سید حسین مجتهدی
مهرگان ۹۷

یادداشتی از دکتر دهقانی روانشناس و رواندرمانگر تحلیلی

امروز با پیشرفت تکنولوژی، دگرگونی عمده ای در تعاملات انسانی ایجاد شده است. طبعاً مشاوره و رواندرمانی معاصر نیز مثل دیگر حوزه ها از تاثیر دگرگونی های ناشی از پیشرفت تکنولوژی مستثنا نبوده است. هر چند ارایه خدمات روانشناختی مبتی بر تکنولوژی (hotline) که ابتدا در ده شصت قرن بیستم میلادی و‌ عمدتاً برای مداخله در بحران شروع شد، با موافقت و مخالفت های زیادی روبرو بود، نهایتا واقعیت های اجتناب ناپذیر جامعه صنعتی و استقبال فزاینده مراجعین، ضرورت گسترش چنین خدماتی را بیش از پیش روشن کرد. کم کم سازمان و مؤسسات به طور تخصصی تری اقدام به راه اندازی خطوط مختلف برای پوشش جمعیت هدف مورد نظر خود کردند (خط کودک آزاری، اعتیاد، دانشجویان …). همزمان پژوهش های متعدد و گسترده ای در سراسر جهان شواهد روشنی در اثربخشی چنین خدماتی ارائه کردند و این امر راه را برای توسعه خدمات مشاوره و رواندرمانی توسط مؤسسات و کلینیک تخصصی هموار کرد. در ایران شروع خدمات مبتنی بر تکنولوژی، کمتر از سه ده قبل یعنی در ابتدای ده هفتاد در صدای مشاور سازمان بهزیستی شروع شد و در ادامه ما شاهد روند گسترش چنین خدماتی در طول سه ده اخیر در سامان های دولتی و خصوصی بوده ایم.

هر چند خدمات مبتنی بر تکنولوژی محدویت هایی دارد، من به عنوان کسی که نزدیک به دو دهه تجربه کار در چنین فضایی را دارم، همواره تجربه نویدبخشی از مشاوره، رواندرمانی و رواندرمانی تحلیلی مبتنی بر تکنولوژی داشته ام. من از سال ۱۳۸۱ کار مشاوره تلفنی را شروع کردم و چندین سال به عنوان سوپروایزر در چنین مراکزی کار کرده ام، بنابراین از نظر من درمانگری که حضور روانی موثری دارد، قادر خواهد بود تا در فقدان حضوری فیزیکی، فضایی جهت رشد و‌ درمان مراجع فراهم کند.

دکتر محمود دهقانی
روانشناس بالینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران
تابستان ۱۳۹۸